Các doanh nghiệp thường cho người lao động đi đào tạo nghề nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề để quay lại làm việc phục vụ cho doanh nghiệp tốt hơn. Do vậy, khi người lao động chấm dứt hợp đồng, vấn đề thường đặt ra là người lao động có trách nhiệm phải hoàn trả chi phí đào tạo nghề cho doanh nghiệp không?
1. Quy định về chi phí đào tạo nghề
Khoản 3 Điều 62 Bộ luật lao động (BLLĐ) 2019 quy định: “Chi phí đào tạo bao gồm các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian đào tạo.”
BLLĐ quy định phải ký kết hợp đồng đào tạo nghề trong trường hợp người lao động được đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, đào tạo lại ở trong nước hoặc nước ngoài từ kinh phí của người sử dụng lao động, kể cả kinh phí do đối tác tài trợ cho người sử dụng lao động (khoản 1 Điều 62 BLLĐ). Theo đó, các bên phải thỏa thuận về chi phí đào tạo và trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo trong hợp đồng đào tạo.
2. Trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo nghề của người lao động
Trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo nghề của người lao động được xem xét dưới 2 trường hợp:
(i) Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: Trong trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không tuân thủ Điều 35 BLLĐ thì buộc phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động.
(ii) Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động đúng pháp luật: Người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 35 BLLĐ thì không buộc phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động nếu các bên không có thỏa thuận về nghĩa vụ hoàn trả trong hợp đồng đào tạo. Trường hợp trong hợp đồng đào tạo có quy định về trách nhiệm hoàn trả chi phí của người lao động thì người lao động phải thực hiện việc hoàn trả chi phí cho người sử dụng lao động.